Oh, kijk wat daar groeit!
Wandellus(t) rond de rivier Holzwarche in de Oostkantons.
Idyllische natuur. Prachtige panorama’s. Jong en oud vergapen zich aan de groene pracht. Op expeditie met een lokale natuurgids. Een unieke ervaring!
Tekst: Thomas Zwicker Foto‘s: Jochen Tack
Zeldzame grassen langs de natuurpaden in de vallei van de Holzwarche.
De waterbuffels dragen bij tot het landschapsonderhoud.
Deze vier waterbuffels genieten van verdiende rust na hun graasarbeid.
Oh, kijk wat daar groeit! Op stap met een natuurgids. Leuk en leerrijk voor de hele familie! Zo krijgen kids alle facetten van het plantenrijk in het oog.
Het hooggelegen wandelpad trakteert op een fenomenaal uitzicht. Beneden, aan de oevers van de Holzwarche grazen waterbuffels. Je leest het goed ... waterbuffels. Een imposant exemplaar wentelt zich zowaar speels in de modder. Zoals hun naam doet vermoeden, voelen deze oersterke dieren zich goed in deze natte omgeving. “De buffels voederen zich met gewassen, die zo niet de overhand krijgen. Op die manier dragen ze bij tot het landschapsonderhoud”, vertelt Alexander Rauw van de Oost-Belgische natuurorganisatie Natagora-BNVS.
Alexander is naast gediplomeerd landschapsarchitect, ook natuurgids. Samen met vader Jörg en zijn twee dochters Claire en Olivia, doorkruist hij de vallei van de Holzwarche. Hun route start in de buurt van Enkelberger Mühle in Büllingen. De 5 kilometer lange wandellus leidt daarna via Rocherath naar Mürringen. Als een groen snoer meandert het pad mee met de rivier, dat af en toe aan het zicht ontsnapt door de begroeiing. Dat is op zich geen probleem. Integendeel! Onderweg vertelt Alexander honderduit over de wonderen van de fauna en de flora.
Grasbermen, een schat aan zeldzame planten
De Holzwarche is uniek vanwege zijn natuurlijke, kronkelende loop. De rivier ontspringt op 660 meter hoogte in het dorpje Losheimergraben vlak bij de Duits-Belgische grens, stroomt verder in noordwestelijke richting en mondt uiteindelijk uit in het meer van Bütchenbach.
De vallei van de Holzwarche is sinds 1978 officieel erkend als beschermd natuurreservaat. Vandaag bestrijkt de groene parel zo’n 80 hectare, het paradepaardje van de natuurbeschermingsorganisatie Natagora-BNVS (Belgische natuur- en vogelbeschermingsgebieden).
Wat een explosie van geur en kleur in de grasrand! Van kruidige bergvenkel tot grote pimpernel. Deze laatste - Alexander’s favoriete plant - groeit tot een meter hoog en doet wat framboosachtig aan. Wilgenroosjes, grasklokjes, moerasspirea, zwart knoopkruid, adderwortel, moerasaardbei, ... Een waar bloemenparadijs, het hele jaar door. De bovenloop van de Holzwarche fungeert als een soort van natuurlijk waterreservoir. Tal van waterbronnen monden er uit, waardoor de rivier nooit droog komt te staan, zelfs niet in hartje zomer. Een voordeel van veengrond is de watervasthoudende eigenschap ervan. Zie het als een natuurlijke spons.
Een natuurgids leert je zeldzame vogelsoorten ontdekken. Kijk daar!
Frisgroene weiden. De veengrond zorgt voor natuurlijke irrigatie.
Dit resulteert in een natuur die floreert.
Vochtige veenhabitats omgetoverd tot weelderige heideweiden, veenbossen, hoogen laagveenmoerassen. Niets dan variatie in de vegetatie: van wollegras tot beenbreek en borstelgras. Het glooiende landschap is een eldorado van biodiversiteit: maar liefst 190 plantensoorten op minder dan twee hectare weilanden, waaronder beschermde variëteiten.
Je kan er ook zeldzame vogels spotten: de notenkraker, kruisbek en zelfs de ruigpootuil. Kijk daar rond die poel, de grote gele kwikstaart jaagt achter insecten aan. En een ijsvogel hapt pijlsnel een visje uit het water. Alexander slaagt er zachtjes in een vlinder te strikken met zijn vangnet. De kinderoogjes fonkelen bij het zien van het lieflijke gefladder.
De vallei van Holzwarche: vlinders herleven in het plantenparadijs.
April kleurt geel tijdens het narcissenfeest
Het gezelschap houdt even halt bij een kijkhut, pal in het groene dal, omringd door glooiende heuvels. Het water is zo helder dat je vanop het bruggetje vissen kan bewonderen. De terugtocht voert langs een mozaïek van uitgestrekte velden en oude knoerten. Het knisperende grind levert prachtige uitzichten op. Na een laatste keer struinen in de betoverende
bossen, vlijen de kleinsten zich neer langs de kronkelende Holzwarche. Hun dromerige pretoogjes zijn hartverwarmend. Superbedankt, papa, voor deze unieke beleving!
“Als ergens de jaargetijden nog tastbaar zijn, is het hier in deze machtige vallei”, verklapt de natuurgids, zichtbaar trots op zijn geliefde streek. De zomer brengt verkoeling, de herfst goudbruine kruinen. Tot koning winter het landschap herschept in een wit tapijt. Van een verdwaalde vlok tot een sneeuwlaag van wel 50 centimeter. “Wat dan volgt ... het ontluiken van de lente, vind ik altijd zo bijzonder”, glimlacht Alexander. In Rocherath, fleuren de narcissen de uitgestrekte flanken op met een frisgele bloemenzee. Een voorjaarsvibe waar je ook in Enkelberger Mühle niet omheen kunt. Zo organiseert Natagora er jaarlijks in april het narcissenfeest. Allen daarheen! Daarna hult de vallei van de Holzwarche zich opnieuw in stilte.
Hikingschoenen aan. Klaar om te flirten met het water?!
In nauw contact met de natuur: vanaf de rand van het pad kun je je vergapen aan de diversiteit aan planten.
Uitgerust met een vangnet, heeft natuurgids Alexander Rauw meteen een vlinder te pakken. Het ultieme bewijs van biodiversiteit.
Recreatieve en educatieve routes
Zet niet alleen je ogen, maar ook je brein aan het werk in de wondermooie natuur. Langs de wandel- en leerpaden vind je infoborden met leuke weetjes. De natuur vertelt haar verhaal. Deze ludieke formule leent zich perfect voor families. Samen het adembenemende landschap verkennen. De Oostkantons, dat is pas genieten!
